Badanie prostaty i PSA – Prostata w organizmie mężczyzny odpowiada za wytworzenie wydzieliny, która jest składnikiem nasienia i zwiększa ruchliwość plemników, przez co wpływa na wartość nasienia. Gruczoł ten w kształcie kasztana jest położony przy pęcherzu moczowym i obejmuje cewkę moczową. Problemy z prostatą wpływają zatem na trudności z oddawaniem moczu u mężczyzn.

PSA jest natomiast skrótem od terminu określającego antygen swoisty dla prostaty. Substancja ta upłynnia nasienie i właśnie w nim jest najbardziej obecna, jednak niewielka ilość przedostaje się także do krwioobiegu zdrowego mężczyzny. W przypadku występowania nowotworu prostaty, ilość PSA we krwi się zwiększa. 

Kiedy zrobić badania prostaty i PSA?

Badanie prostaty mężczyzn powyżej czterdziestego roku życia powinno być rutynowym badaniem, przeprowadzanym raz do roku u lekarza pierwszego kontaktu bądź u urologa.

Badanie prostaty jest odpowiednikiem badań ginekologicznych u kobiet i ma na celu zapobieganie lub wczesne wykrycie chorób tego narządu oraz ochronę mężczyzn przed niepotrzebnymi powikłaniami.

Jeśli lekarz stwierdzi powiększenie gruczołu krokowego, to należy wykonać badanie USG jamy brzusznej, na którym będzie zobrazowana prostata.

W przypadku występowania w rodzinie (ojciec, brat) raka prostaty, powinno się już po przekroczeniu czterdziestego roku życia oznaczyć poziom PSA.

Badania pozwolą na wczesną diagnozę potencjalnego niebezpieczeństwa w postaci nowotworu.

W innych przypadkach, pierwsze badanie PSA może odbyć się u mężczyzn powyżej pięćdziesiątego roku życia.

Kiedy udać się do lekarza – objawy problemów z prostatą

Jeśli mężczyzna jest w wieku podwyższonego ryzyka (czyli pięćdziesiąt lat bądź czterdzieści – jeśli rak prostaty występował u bliskich krewnych), to powinien udać się do lekarza na badania przynajmniej raz w roku, o ile lekarz nie zaleci inaczej.

Natomiast objawami, które powinny skłonić mężczyznę do wizyty u lekarza, będzie utrudnione lub bolesne oddawanie moczu, częste oddawanie małej ilości moczu i możliwe bóle pleców lub miednicy.

Nie każda dolegliwość oznacza potencjalnego raka – podobne objawy są dla zapalenia bądź łagodnego przerostu gruczołu krokowego.

Jak wygląda badanie prostaty?

Do badania prostaty oraz PSA nie trzeba się wcześniej przygotowywać.

Badanie przeprowadza lekarz urolog, do którego mężczyzna udaje się na wizytę.

Badanie prostaty odbywa się metodą per rectum – czyli palcem przez odbytnicę i to jest najwstydliwszy element tego badania, ale niezbędny w procesie diagnozy.

W związku z tym należy pozbyć się na czas badania spodni i bielizny oraz przybrać wygodną pozycję, pochylając się do przodu i opierając na przykład o biurko lub poręcz.

Lekarz badanie przeprowadzi w rękawiczkach pokrytych lubrykantem, ułatwiającym wprowadzenie palców do odbytu i minimalizującym poczucie dyskomfortu.

Mężczyzna powinien się rozluźnić, ponieważ będzie odczuwał parcie i mimowolnie zwieracz zewnętrzny odbytu będzie się zaciskał, utrudniając lekarzowi badanie.

Badanie trwa zazwyczaj kilkanaście sekund.

Lekarz ocenia struktury gruczołu i ewentualne zmiany w postaci guzków, stwardnień lub innych zmian w jego obrębie.

Badanie nie ma skutków ubocznych i nie występują działania niepożądane w związku z nim.

Dyskomfort związany z badaniem odbytu mija natychmiast po zakończeniu badania.

Jak zapobiegać chorobom prostaty?

Najlepiej jest przeciwdziałać potencjalnym chorobom, stosując profilaktykę i wczesne rozpoznanie.

Modyfikacja diety również może odnieść pozytywne skutki.

Zwiększenie ilości pomidorów, pestek z dyni oraz czosnku, a także picie zielonej herbaty może zapobiec przerostowi prostaty i zmniejszyć potencjalne ryzyko zachorowania na raka tego gruczołu.

Jeśli skończyłeś 50 lat i masz problemy z oddawaniem moczu umów się na badania do Urologa