TENS (z ang. Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation) to przezskórna, elektryczna stymulacja nerwów. Jest to jedna z metod fizykoterapii mająca pomóc w uśmierzaniu lub redukowaniu przewlekłego i ostrego bólu. Polega przede wszystkim na hamowaniu docierania bodźców bólowych do mózgu.

Czy stosowanie TENS w domu jest skuteczniejsze niż w gabinecie fizjoterapeuty?

Stosowanie w warunkach domowych kilka razy dziennie, dla podtrzymania efektu lub doraźnie w przypadku bólu jest niezwykle skuteczne. Zapewnia wygodę, komfort oraz oszczędza czas. Można z niego korzystać podczas np. oglądania telewizji.

Jakie są zalety domowej terapii TENS?

• Możliwość terapii w domu, dzięki łatwości aplikacji i prostocie obsługi.
• Znaczne ograniczenia ilości przyjmowania leków (od 40 do 80%) i związanych z nimi działań ubocznych
• W przeciwieństwie do wielu leków, prądy TENS nie mają znanych skutków ubocznych, co jest istotną zaletą TENS z punktu widzenia osób źle reagujących na farmakoterapię.

Czy urządzenie posiada kilka wariantów pracy?

Tak, to rodzaje stosowanej stymulacji: (Dobierane indywidualnie na wizycie w gabinecie)

TENS niskiej częstotliwości
TENS wysokiej częstotliwości
TENS uderzeniowy
TENS krótki intensywny
TENS modulowany

Gdzie umieszczamy elektrody?

• lokalnie (w okolicy występowania bólu),
• przykręgosłupowo,
• w określonych punktach (akupunkturowe lub motoryczne mięśni i nerwów),
• w okolicy odpowiednich dermatomów (sklerotomów, miotomów) – obszarów na powierzchni skóry o wspólnym unerwieniu z bolesnym obszarem

Kiedy TENS jest niezwykle skuteczne?

Elektrostymulacja TENS na bóle przewlekłe:

• bóle układu kostnego oraz bóle kręgosłupa,
• bóle stawów, mięśni,
• nerwobóle z powodu dyskopatii,
• bóle związane ze zmianami zwyrodnieniowymi,
• bóle pourazowe przewlekłe,
• bóle reumatyczne (gościec, zapalenie stawów),
• bóle związane z odwapnieniem kości (osteoporoza),
• bóle miażdżycowe (arterloskleroza),
• bóle neurologiczne, w szczególności związane z demielinizacją w mózgu i rdzeniu kręgowym (stwardnienie rozsiane SM),

Elektrostymulacja na bóle ostre:

• bóle pooperacyjne, pourazowe
• bóle związane z uciskiem na nerwy rdzeniowe, w szczególności nerw kulszowy (rwa kulszowa, ischialgia)
• bóle związane ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa w odcinku szyjnym (rwa barkowa)
• bóle migrenowe

Elektrostymulacja na bóle związane z tkankami i kośćmi:

• bóle związane z zaburzeniami ukrwienia
• bóle związane z zwężeniem lub niedrożnością tętnic, w szczególności kończyn dolnych (zespół stopy cukrzycowej)
• bolesne i przewlekłe gojenie się ran
• bolesne uszkodzenia skóry związane z długotrwałym leżeniem (owrzodzenia i odleżyny)
• bóle związane ze złamaniami i pęknięciami kości
• bóle związane z naderwaniami i stanami zapalnymi ścięgien
• bóle związane z przeciążeniami stawów i ich obrzękami

Czy konieczna jest wizyta lekarska

Konsultacja z lekarzem i wizyta „szkoleniowa” (właściwy dobór parametrów impulsów, sposób ułożenia elektrod, skrócona instrukcja obsługi, pierwszy zabieg) -pozwala dobrać prawidłowy profil impulsu oraz wykluczyć te stany, które są przeciwwskazaniem do stosowania terapii TENS.

Kiedy TENS jest przeciwwskazane?

• u pacjentów z rozrusznikiem serca i innymi implantami elektronicznymi
• w okolicach metalowych implantów (zagrożenie przegrzaniem)
• w sytuacjach uszkodzeń skóry lub zagrożenia takimi uszkodzeniami albo wylewami podskórnymi, a także w przypadku chorób dermatologicznych
• w okolicach:
  • czynnej lub podejrzewanej zmiany nowotworowej
  • brzucha i miednicy u kobiet w ciąży
  • klatki piersiowej
  • oczu
  • przedniej powierzchni szyi i tętnic szyjnych
• w sytuacjach zagrożenia krwawieniami i wysiękami (np. po uszkodzeniu tkanek miękkich)
• w okolicach jąder kostnienia (okolic wzrostu kości) u dzieci
• u pacjentów o znaczącym zaburzeniu krążenia
• w przypadku chorób przebiegających z gorączką
• nie wykonuje się zabiegów w miejscach silnie owłosionych.
• zaawansowane żylaki zewnętrzne w miejscu aplikacji elektrod (np. żylaki na nogach lub znaczne hemoroidy)
• nie stosować w odległości < 1 m od aktywnych urządzeń wys. częstotliwości
• nie stosować na mokrą skorę

Czy TENS u każdego działa tak samo?

Reakcja organizmu na prądy TENS może być zróżnicowana u różnych osób, co wynika z różnej wrażliwości na impulsy elektryczne.

Czy konsultacja z lekarzem pomoże jeśli TENS działa na mnie za słabo?

Należy pamiętać, że po jakimś czasie organizm przyzwyczaja nerwy czuciowe do bodźca stymulującego (habituacja), co osłabia skuteczność długotrwałej terapii.

Z tego względu istotne jest stałe różnicowanie bodźca poprzez zmianę parametrów stymulacji przez lekarza, aby podtrzymać jego skuteczność.