zobacz nagranie poniżej
TENS z ang. Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation) to przezskórna, elektryczna stymulacja nerwów. Jest to jedna z metod fizykoterapii mająca pomóc w uśmierzaniu lub redukowaniu przewlekłego i ostrego bólu. Polega przede wszystkim na hamowaniu docierania bodźców bólowych do mózgu.
Czy stosowanie TENS w domu jest skuteczniejsze niż w gabinecie fizjoterapeuty?
Stosowanie w warunkach domowych kilka razy dziennie, dla podtrzymania efektu lub doraźnie w przypadku bólu jest niezwykle skuteczne. Zapewnia wygodę, komfort oraz oszczędza czas. Można z niego korzystać podczas np. oglądania telewizji.
Jakie są zalety domowej terapii TENS?
- Możliwość terapii w domu, dzięki łatwości aplikacji i prostocie obsługi.
- Znaczne ograniczenia ilości przyjmowania leków (od 40 do 80%) i związanych z nimi działań ubocznych
- W przeciwieństwie do wielu leków, prądy TENS nie mają znanych skutków ubocznych, co jest istotną zaletą TENS z punktu widzenia osób źle reagujących na farmakoterapię.
Czy urządzenie posiada kilka wariantów pracy?
Tak, to rodzaje stosowanej stymulacji: (Dobierane indywidualnie na wizycie w gabinecie)
TENS niskiej częstotliwości
TENS wysokiej częstotliwości
TENS uderzeniowy
TENS krótki intensywny
TENS modulowany
Gdzie umieszczamy elektrody?
- lokalnie (w okolicy występowania bólu),
- przykręgosłupowo,
- w określonych punktach (akupunkturowe lub motoryczne mięśni i nerwów),
- w okolicy odpowiednich dermatomów (sklerotomów, miotomów) – obszarów na powierzchni skóry o wspólnym unerwieniu z bolesnym obszarem
Kiedy TENS jest niezwykle skuteczne?
Elektrostymulacja TENS na bóle przewlekłe:
- bóle układu kostnego oraz bóle kręgosłupa,
- bóle stawów, mięśni,
- nerwobóle z powodu dyskopatii,
- bóle związane ze zmianami zwyrodnieniowymi,
- bóle pourazowe przewlekłe,
- bóle reumatyczne (gościec, zapalenie stawów),
- bóle związane z odwapnieniem kości (osteoporoza),
- bóle miażdżycowe (arterloskleroza),
- bóle neurologiczne, w szczególności związane z demielinizacją w mózgu i rdzeniu kręgowym (stwardnienie rozsiane SM),
Elektrostymulacja TENS na bóle ostre:
- bóle pooperacyjne, pourazowe
- bóle związane z uciskiem na nerwy rdzeniowe, w szczególności nerw kulszowy (rwa kulszowa, ischialgia)
- bóle związane ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa w odcinku szyjnym (rwa barkowa)
- bóle migrenowe
Elektrostymulacja TENS na bóle związane z tkankami i kośćmi:
- bóle związane z zaburzeniami ukrwienia
- bóle związane z zwężeniem lub niedrożnością tętnic, w szczególności kończyn dolnych (zespół stopy cukrzycowej)
- bolesne i przewlekłe gojenie się ran
- bolesne uszkodzenia skóry związane z długotrwałym leżeniem (owrzodzenia i odleżyny)
- bóle związane ze złamaniami i pęknięciami kości
- bóle związane z naderwaniami i stanami zapalnymi ścięgien
- bóle związane z przeciążeniami stawów i ich obrzękami
Czy konieczna jest wizyta lekarska
Konsultacja z lekarzem i wizyta „szkoleniowa” (właściwy dobór parametrów impulsów, sposób ułożenia elektrod, skrócona instrukcja obsługi, pierwszy zabieg) -pozwala dobrać prawidłowy profil impulsu oraz wykluczyć te stany, które są przeciwwskazaniem do stosowania terapii TENS.
Kiedy TENS jest przeciwwskazane?
- u pacjentów z rozrusznikiem serca i innymi implantami elektronicznymi
- w okolicach metalowych implantów (zagrożenie przegrzaniem)
- w sytuacjach uszkodzeń skóry lub zagrożenia takimi uszkodzeniami albo wylewami podskórnymi, a także w przypadku chorób dermatologicznych
- w okolicach:
- czynnej lub podejrzewanej zmiany nowotworowej
- brzucha i miednicy u kobiet w ciąży
- klatki piersiowej
- oczu
- przedniej powierzchni szyi i tętnic szyjnych
- w sytuacjach zagrożenia krwawieniami i wysiękami (np. po uszkodzeniu tkanek miękkich)
- w okolicach jąder kostnienia (okolic wzrostu kości) u dzieci
- u pacjentów o znaczącym zaburzeniu krążenia
- w przypadku chorób przebiegających z gorączką
- nie wykonuje się zabiegów w miejscach silnie owłosionych.
- zaawansowane żylaki zewnętrzne w miejscu aplikacji elektrod (np. żylaki na nogach lub znaczne hemoroidy)
- nie stosować w odległości < 1 m od aktywnych urządzeń wys. częstotliwości
- nie stosować na mokrą skorę
Czy TENS u każdego działa tak samo?
Reakcja organizmu na prądy TENS może być zróżnicowana u różnych osób, co wynika z różnej wrażliwości na impulsy elektryczne.
Czy konsultacja z lekarzem pomoże jeśli TENS działa na mnie za słabo?
Należy pamiętać, że po jakimś czasie organizm przyzwyczaja nerwy czuciowe do bodźca stymulującego (habituacja), co osłabia skuteczność długotrwałej terapii.
Z tego względu istotne jest stałe różnicowanie bodźca poprzez zmianę parametrów stymulacji przez lekarza, aby podtrzymać jego skuteczność.
Specjalista Anestezjologii i Intensywnej Terapii Sympatyczna absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Pracuje w Stowarzyszeniu Hospicjum Łódzkie. Posiada duże doświadczenie kliniczne w leczeniu bólu u pacjentów z chorobami przewlekłymi i ostrymi.
|
